June 30 – July 4, 2025, at the French School of Athens (Greece).

This international summer school, open to PhD and Master students from different disciplines, will focus on the phenomena of connections, porosities and interreligious interactions in the Mediterranean in general, with a particular attention on the Balkans. It will be organised around theoretical and methodological proposals, case studies, and experiences using visual, digital and multimodal approaches.

Applications should be made before February 28, 2025, at the following link: https://www.efa.gr/appel-a-candidatures-religious-interactions-juxtapositions-and-imbrications/

Υβριδική διεξαγωγή: 
Αίθουσα Συνεδρίων Πα.Μακ. 
&
ZOOM : https://zoom.us/j/8364531775?pwd=OVg3YVZlbmVCYWs3S0JYcEFGYlV1QT09
Meeting ID: 836 453 1775     Passcode: KB2JKa

Αμφιθέατρο Διοικητηρίου Δράμας

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 20.12.2024

• 17.00: προσέλευση
• 17.30: Έναρξη συμποσίου, προσφωνήσεις, χαιρετισμοί.(Συντονίστρια: Αθανασία Θεοδωρίδου)
• 18.00: Θεοδωρίδου Αθανασία: «Δίκτυο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς Δράμας».
• 18.15: Παρουσίαση των εγγεγραμμένων στοιχείων Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Δράμας που έχουν ενταχθεί στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς Ελλάδας.
• Παπουτσής Γιάννης: «Αράπηδες: Μοναστηρακίου Δράμας».
• Μαγκριώτης Γιώργος, Προδρόμου Γιώργος: «Κουρμπάνι του Αγίου Αθανασίου στο Καλαμπάκι Δράμας».
• Χαριζάνη Ελισάβετ: «Μπαμπούγερα Καλής Βρύσης Δράμας».
• Γκόλνα Αθανασία, Δημαράς Κώστας: «Καλογεροδευτέρα στο Καλαμπάκι Δράμας».
• 19.00: Μαρούτση Θεοδοσία: «Η Δυναμική των Δικτύων για τη Διαφύλαξη και Ανάδειξη της Ζώσας Πολιτιστικής Κληρονομιάς στο Παρόν και στο Μέλλον».
• 19.15: Ο λόγος στις κοινότητες. Οι φορείς της ζώσας κληρονομιάς του τόπου καταθέτουν τη γνώση, την πρακτική και την εμπειρία τους. Συζήτηση.
• Λήξη εργασιών με παρουσίαση του τελευταίου στοιχείου: Κάλαντα Κρυόνερου Αν. Θράκης στο Καλαμπάκι Δράμας από την ομάδα καλαντιστών του Μορφωτικού Πολιτιστικού Συλλόγου Καλαμπακίου.

ΣΑΒΒΑΤΟ 21.12.2024

09.00: Προσέλευση, εγγραφές.

09.30: 1^η Συνεδρία: Δημόσια Ανθρωπολογία, συγκριτική Λαογραφία (Συντονίστρια Ελισάβετ Χαριζάνη).

• Εκπρόσωπος ΔΙ.ΝΕ.ΠΟ.Κ.
• Τσιμπιρίδου Φωτεινή: «Τι τρέχει με την πολιτισμική κληρονομιά στην βορειοελλαδική επαρχία; Δημόσια Ανθρωπολογία, κριτική εθνογραφία, οικολογίες γνώσεων και κοσμοπολιτική από/στην περιφέρεια».
• Θεοδωρίδου Γαρυφαλλιά: «Αράπηδες: μεταμφίεση και παράσταση υπό το πρίσμα της ελληνοβαλκανικής συγκριτικής λαογραφίας».
• Ανδριανοπούλου Παναγιώτα: «Ξεφλουδίζοντας την άυλη πολιτιστική κληρονομιά: ορισμοί, περιορισμοί, όρια και περιθώρια της κοινότητας».
• Παπακώστας Χρήστος: «Ο χορός ως άυλη πολιτιστική κληρονομιά: δώρο, αντίδωρο ή εμπόρευμα;».  

11.00- 11.30: Διάλλειμα, καφές

11.30: 2^η Συνεδρία: Ζώσα παράδοση, αποτυπώσεις και καλές πρακτικές (Συντονίστρια Μαρίνα Σωφρονίδου)

• Χατζόπουλος Γιώργος: «Η γένεση των Δρωμένων και η διαχρονικότητά τους».
• Καμπάκη- Βουγιουκλή Πηνελόπη: «Ακολουθώντας τα ίχνη του Θρακιώτη ‘Καλόγερου’ μέχρι το Καλαμπάκι».
• Μορφακίδης – Φυλακτός Μόσχος: «Οι ρίζες των μεταμφιέσεων και των δρώμενων του Δωδεκαήμερου».
• Πουλιούδη Βασιλική: «Οι αρχαίες ρίζες της αυλής πολιτιστικής κληρονομιάς».
• Κοσμίδου Κατερίνα: «Χριστούγεννα στο Καλαμπάκι». Το 1^ο Νηπιαγωγείο Καλαμπακίου σε ενεργό ρόλο στη διαφύλαξη των Θρακιώτικων καλάντων.
• Τσικουρίδης Ελευθέριος, Ιατροπούλου Βασιλική, Γιουλδούρη Σοφία, Χρόνης Βαγγέλης και Σταθιά Αθανασία: «Ηχογεωλογικά τοπία του ελληνικού χώρου». Το τμήμα Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης του Πανεπιστημίου Μακεδονίας στην διατήρηση της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς. Ο υπεύθυνος του μαθήματος Επίκουρος Καθηγητής Τσικουρίδης Ελευθέριος με τους φοιτητές του παρουσιάζουν τα χωριά Μοναστηράκι και Καλή Βρύση Δράμας.

14.15- 15.00: Ελαφρύ γεύμα

15.00- 17.00: Ξενάγηση συμμετεχόντων σε εκθέσεις Σαντριβάν και Μαρμάρινο

17.00: 3^η Συνεδρία: Πολιτισμική κληρονομιά, ανάδειξη. (Συντονιστής Γιάννης Παπουτσής)

• Κουτελάκης Χάρης: «Οι κωδωνοφόροι ως πολιτιστικός πόρος και άυλη πολιτιστική κληρονομιά της Αν. Μακεδονίας – Θράκης και της Ευρώπης».
• Ευαγγελίδου Γιάννα: «Οι δρόμοι του κουδουνιού».
• Γαρούφα – Χαριτωνίδου Πόπη: «Η σημασία του υγρού στοιχείου, με επίκεντρο τον ποταμό Στρυμόνα και το λιμάνι της Αμφίπολης: Η ανάδειξη της διαχρονικής αξίας αυτών των φυσικών και πολιτιστικών πόρων για την αειφόρο ανάπτυξή τους».

17.45- 18.00: Διάλλειμα

18.00: 4^η Συνεδρία: Έρευνα, διαχείριση και ανάπτυξη. (Συντονιστής Χατζόπουλος Μανόλης)

• Κυριακού Ευάγγελος: «Πολιτιστική Κληρονομιά, Τοπική Ταυτότητα, Εξωστρέφεια & Βιώσιμη Τουριστική Ανάπτυξη : μια συνεχής πρόκληση».
• Μπίντση Ελένη: “Πολιτιστική κληρονομιά, μουσεία και τοπική ανάπτυξη”.
• Καταϊφτσής Δημήτρης & Μανώλας Νίκος: «Εκδοχές της ζώσας πολιτισμικής κληρονομιάς στον αστικό χώρο : εθνογραφικά κολάζ και αφηγηματικές πρακτικές στις γειτονιές της Θεσσαλονίκης».
• Τσιαρβούλα Στέλλα: «Πολιτιστικός – Δημιουργικός Τομέας (ΠΔΤ) & Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά: ευκαιρίες και δυναμικές για διαχείριση, ανάδειξη, αξιοποίηση, ανάπτυξη».
• Δαλιανούδη Ρενάτα: «Πολιτιστικοί Σύλλογοι και διαχείριση πολιτισμικής κληρονομιάς».

19.30 – 19.45: Διάλλειμα – καφές

19.45: 5^η Συνεδρία: Παραστατικές τέχνες και εικαστική αποτύπωση της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς. (Συντονίστρια Καμπάκη – Βουγιουκλή Πηνελόπη).

• Σιδέρη Ελένη: «O κινηματογράφος ως  ευρωπαϊκή πολιτιστική κληρονομιά: Μεταξύ εξευρωπαϊσμού και καλλιτεχνικής αντίστασης».
• Αλεξανδροπούλου Φανή: «Φωτογραφική αποτύπωση των δρώμενων του βορειοελλαδικού χώρου».
• Πάνος Σκλαβενίτης, Δημήτρης Αμελαδιώτης, Κώστας Καραπαναγιώτης, Διονύσης Κορνιαχτός: «#thehead | Zéte, επιτελεστική παρουσίαση». Το έργο δημιουργήθηκε κατόπιν ανάθεσης από τη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση

20.30: Λήξη εργασιών. Συμπεράσματα. Συντονιστές: Τσιμπιρίδου Φωτεινή, Θεοδωρίδου Αθανασία, Παπουτσής Γιάννης.

20.45: Συναυλία των αδελφών Σουζάνα και Ελένη Βουγιουκλή.

Κυριακή 22.12.

Ολοήμερη Διάδραση

Επαφή με τις κοινότητες των φορέων που έχουν εγγράψει στοιχεία στο Ε.Ε.Α.Π.Κ.: επίσκεψη των μετεχόντων στις κοινότητες των φορέων του τοπικού δικτύου: Δοξάτο, Καλαμπάκι, Καλή Βρύση, Μοναστηράκι.

09.00: Αναχώρηση από άγαλμα Νίκης στη Δράμα.

09.20: Αναχώρηση από Ξενοδοχείο Αχίλλειο Καλαμπάκι.

09.30 – 10.15: Επίσκεψη στον Ιππικό Σύλλογο Δοξάτου.

10.15 –11.00: Επίσκεψη στον Μορφωτικό Πολιτιστικό Σύλλογο Καλαμπακίου.

11.00: Αναχώρηση για Καλή Βρύση.

11.45 – 12.30: Επίσκεψη στον Πολιτιστικό Σύλλογο Καλής Βρύσης.

12.30: Αναχώρηση για Μοναστηράκι.

13.00: Επίσκεψη στον Μορφωτικό Πολιτιστικό Σύλλογο Μοναστηρακίου.

Κατάλογος συνέδρων – συντελεστών

Αλεξανδροπούλου Φανή, Φωτογράφος.

Ανδριανοπούλου Παναγιώτα, Λαογράφος-Εθνολόγος, Προϊσταμένη Τμήματος Συλλογών και Έρευνας Μουσείου Νεότερου Ελληνικού Πολιτισμού – ICH UNESCO Facilitator..

Βουγιουκλή Ελένη και Σουζάνα, Μουσικοί – performers.

Γαρούφα – Χαριτωνίδου Πόπη, Αρχαιολόγος Ιστορικός Τέχνης.

Γκόλνα Αθανασία, Μέλος Δ.Σ. Μορφωτικού Πολιτιστικού Συλλόγου Καλαμπακίου, φοιτήτρια Τμήματος Αγροτικής Βιοτεχνολογίας και Οινολογίας του Διεθνούς Πανεπιστημίου Ελλάδας

Δαλιανούδη Ρενάτα, Αν. Καθηγήτρια Μουσικού & Οπτικο-ακουστικού Πολιτισμού Τμ. Τεχνών Ήχου και Εικόνας, Ιόνιο Παν/μιο Καθηγήτρια-Σύμβουλος, ΜΠΣ «Παραστατικές Τέχνες», ΕΑΠ, Παραγωγός ΕΡΤ.

Ευαγγελίδου Γιάννα, Παραγωγός, διοργανωτής του φεστιβάλ bellroads», «οι δρόμοι του κουδουνιού».

Θεοδωρίδου Αθανασία, Πρόεδρος Δ.Σ. Μορφωτικού Πολιτιστικού Συλλόγου Καλαμπακίου Δράμας, οδοντίατρος, Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης στη Διοίκηση Μονάδων Υγείας, συγγραφέας.

Θεοδωρίδου Γαρυφαλλιά, Δρ. Λαογραφίας, Μεταδιδακτορική Ερευνήτρια στο τμήμα Γλώσσας – Φιλολογίας και Πολιτισμού Παρευξείνιων Χωρών του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης.

Πηνελόπη Καμπάκη Βουγιουκλή, Ομότιμη Καθηγήτρια Γλωσσολογίας Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης.

Καταϊφτσής Δημήτρης., Δρ. Σπουδών Περιοχής του Πανεπιστημίου Paris IV (Sorbonne) του Παρισίου, εξωτερικός συνεργάτης- διδάσκων ανθρωπολογίας του τμήματος ΒΣΑΣ του ΠΑΜΑΚ, και μέλος του Εργαστηρίου/Πολιτισμός-Σύνορα-Φύλο (ΠΑΜΑΚ).

Κοσμίδου Κατερίνα, Νηπιαγωγός, Τεχνολογίες Μάθησης & Επικοινωνίας και Εκπαίδευση STEAM

Κουτελάκης Χάρης, Δρ Αρχαιολογίας – Ιστορικός.

Κυριακού Ευάγγελος, Δρ. Ειδικός Διαχείρισης Προορισμών, Υπεύθυνος Τουρισμού Δήμου Έδεσσας.

Μαγκριώτης Γεώργιος, Αντιπρόεδρος Δ.Σ. του Μορφωτικού Πολιτιστικού Συλλόγου Καλαμπακίου Δράμας, απόφοιτος τμήματος Πληροφορικής Πανεπιστημίου Μακεδονίας.

Μανώλας Νίκος, υπ. Δρ. Τμήματος Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών  Σπουδών, ΠΑΜΑΚ.

Μορφακίδης – Φυλακτός Μόσχος, Καθηγητής Βυζαντινής και Νεοελληνικής Λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο της Γρανάδας, Διευθυντής του Κέντρου Βυζαντινών, Νεοελληνικών και Κυπριακών Σπουδών, μέλος του Δ.Σ. της Σχολής Μετάφρασης και Διερμηνείας του Πανεπιστημίου Γρανάδας, ιδρυτικό μέλος της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Νεοελληνικών Σπουδών, Επίτιμος διδάκτορας του Τμήματος Ισπανικής Γλώσσας και Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, συγγραφέας και μεταφραστής.

Μπίντση Ελένη, Αναπληρώτρια Διευθύντρια Λαογραφικού και Εθνολογικού Μουσείου Μακεδονίας-Θράκης (ΛΕΜΜΘ).

Παπακώστας Χρήστος, Αναπληρωτής Καθηγητής του Παιδαγωγικού τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.

Παπουτσής Ιωάννης, Πρόεδρος Δ.Σ. Μορφωτικού και Πολιτιστικού Συλλόγου Μοναστηρακίου Δράμαςσυνταξιούχος εκπαιδευτικός, Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης  στη Διοίκηση και Οργάνωση Εκπαιδευτικών Μονάδων.

Πουλιούδη Βασιλική, Αρχαιολόγος, Αναπληρώτρια Προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Δράμας και Προϊσταμένη Προϊστορικών και Κλασσικών Αρχαιοτήτων και Μουσείων της Εφορείας Αρχαιοτήτων Δράμας.

Προδρόμου Γιώργος, Μέλος Δ.Σ. Μορφωτικού Πολιτιστικού Συλλόγου Καλαμπακίου,

Σιδέρη Ελένη, Κοινωνική Ανθρωπολόγος ΒΣΑΣ, ΠΑΜΑΚ – Εργαστήριο/Πολιτισμός-Σύνορα-Φύλο.

Σκλαβενίτης Πάνος, Αμελαδιώτης Δημήτρης, Καραπαναγιώτης Κώστας, Κορνιαχτός Διονύσης, Εικαστικοί καλλιτέχνες.

Σωφρονίδου Μαρίνα, Αρχαιολόγος, Διδάκτορας Προϊστορικής Αρχαιολογίας, μόνιμη Αρχαιολόγος Εφορείας Αρχαιοτήτων Δράμας. Αρχαιολόγος ΙΔΑΧ στην Εφορεία Αρχαιοτήτων Καστοριάς.

Τσιαρβούλα Στέλλα, Πολιτιστική Διαχειρίστρια/Σύμβουλος Επικοινωνίας Υποψήφια Διδάκτωρ Τμήματος Δημοσιογραφίας & ΜΜΕ – ΑΠΘ.

Τσικουρίδης Ελευθέριος, Επίκουρος Καθηγητής Tμήματος Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης του Πανεπιστημίου Μακεδονίας.

Τσιμπιρίδου Φωτεινή, Καθηγήτρια Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, Διευθύντρια Εργαστηρίου Μελέτης Πολιτισμού, Συνόρων και Κοινωνικού Φύλου, Τμήμα Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών  Σπουδών, Πανεπιστήμιο Μακεδονίας.

Χαριζάνη Ελισάβετ, Γραμματέας Δ.Σ. του Πολιτιστικού Συλλόγου Καλής Βρύσης. Απόφοιτος της σχολής Κοινωνικής Διοίκησης και Πολιτικής Επιστήμης

Γιώργος Χατζόπουλος, Φιλόλογος, πρώην Γυμνασιάρχης, συγγραφέας, Πρόεδρος της Εταιρείας Δραμινών Μελετών.

Μανόλης Χατζόπουλος, Γενικός Διευθυντής Αναπτυξιακής Εταιρείας Δράμας που ασχολείται με την ανάληψη ευρωπαϊκών και εθνικών προγραμμάτων.

Επιστημονική Επιτροπή
Τσιμπιρίδου Φωτεινή
Θεοδωρίδου Γαρυφαλιά
Καμπάκη- Βουγιουκλή Πηνελόπη
Παπακώστας Χρήστος
Παπουτσής Γιάννης

Οργανωτική Επιτροπή
Θεοδωρίδου Αθανασία
Παλικάρης Αθανάσιος
Χαριζάνη Ελισάβετ
Λαζαρίδου Παρασκευή
Χατζόπουλος Μανόλης

Γραμματειακή Υποστήριξη
Γκόλνα Αθανασία
Στρατηγέλη Παγώνα
Χαριζάνη Ελισάβετ

Πολιτισμός, σύνορα και κοινωνικό φύλο: 
Διεπιστημονικές συνθέσεις και διαδρομές σε έναν σύνθετο κόσμο

21-22 Φεβρουαρίου, 2025
Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, Θεσσαλονίκη 

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ 

Το Εργαστήριο/Πολιτισμός-Σύνορα-Φύλο καλεί υποψήφιους/ες διδάκτορες, μεταδιδακτορικούς/ές ερευνητές/τριες να συμμετάσχουν στο 6ο Διεθνές Σεμινάριο Υποψηφίων Διδακτόρων, που θα διεξαχθεί υβριδικά στις 21-22 Φεβρουαρίου 2025, στους χώρους του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, στη Θεσσαλονίκη, με δυνατότητα φυσικής και διαδικτυακής παρακολούθησης. Σκοπός του σεμιναρίου είναι η ανάδειξη της ερευνητικής δράσης νέων επιστημόνων και η ενίσχυση του ακαδημαϊκού διαλόγου, μέσα σε ένα περιβάλλον που ενθαρρύνει τη συνεργασία, την ανταλλαγή ιδεών και την εξερεύνηση νέων προσεγγίσεων.

Με έμφαση στην κριτική διεπιστημονικότητα, το σεμινάριο συνδυάζει θεωρητικές και μεθοδολογικές προσεγγίσεις από πεδία όπως η κοινωνική ανθρωπολογία, οι πολιτισμικές σπουδές, οι σπουδές συνόρων και φύλου, και οι ψηφιακές τεχνολογίες. Στόχος του είναι να ενθαρρύνει τη συμμετοχή σε έναν διευρυμένο ακαδημαϊκό διάλογο, προάγοντας τη σύγκλιση διαφορετικών επιστημονικών παραδόσεων και την κατανόηση σύγχρονων κοινωνικών ζητημάτων.

Οι θεματικές του φετινού σεμιναρίου περιλαμβάνουν πεδία, τα οποία αναδεικνύουν τη δυναμική της διεπιστημονικής έρευνας και τη σημασία της στην ερμηνεία της πολυπλοκότητας του σύγχρονου κόσμου:

• Πολιτισμικές πρακτικές, τελετουργίες, σύμβολα, θεσμούς και λόγους
• Σύνορα, ταυτότητες, ετερότητες και διασυνοριακή κινητικότητα
• Εμπειρίες μειονοτήτων, μεταναστών και προσφύγων
• Κοινωνικό φύλο, έμφυλες σχέσεις και σώμα
• Κρίση/κρίσεις: Ανθρωπιστικές, περιβαλλοντικές, οικονομικές κ.ά., 
• Λογοτεχνία, τέχνες, γλώσσα και μετάφραση
• Υλικός πολιτισμός, χώρος, μνημεία
• Ψηφιακές τεχνολογίες και οπτικοακουστικό πολιτισμό

Εκδήλωση με προσκεκλημένους/ες ομιλητές/τριες

«Μεθοδολογικές προκλήσεις στην έρευνα: 
Προσεγγίσεις, προβληματισμοί και σύγχρονες τάσεις»

Παρασκευή, 21 Φεβρουαρίου
 Πανεπιστήμιο Μακεδονίας και διαδικτυακή μετάδοση μέσω ZOOM

Συμμετέχουν:

«Πολιτικές ηθικής στην ανθρωπολογία: Κριτικές γενεαλογίες των κωδίκων δεοντολογίας» 
Δήμητρα Γκέφου-Μαδιανού
Ομότιμη Καθηγήτρια Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, Πάντειο Πανεπιστήμιο

 «Παρουσίαση του συλλογικού τόμου: Πειραματισμοί με την εθνογραφία – Οδηγός για την ανάλυση»
Ελευθερία Δέλτσου
Επιμελήτρια της ελληνικής έκδοσης , Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας

 «Σύγχρονες προσεγγίσεις στα ηθικά και δεοντολογικά ζητήματα της κοινωνικής έρευνας – Το πρόγραμμα CHANGER (Challenges and innovative changes in research ethics reviews)»
Ιωάννης Μάνος, Αναπληρωτής Καθηγητής Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, Πανεπιστήμιο Μακεδονίας 

Διαδικασία υποβολής περίληψης: 

• Οι περιλήψεις θα πρέπει να μην υπερβαίνουν τις 250 λέξεις. 
• Συμπεριλάβετε ένα σύντομο βιογραφικό σημείωμα (μέχρι 150 λέξεις), την ακαδημαϊκή/ερευνητική σας ιδιότητα, το αντικείμενο της έρευνάς σας και τα στοιχεία επικοινωνίας. 
• Προθεσμία υποβολής: Μέχρι 10 Ιανουαρίου 2025
• Αποστολή περιλήψεων: cbg-lab@uom.edu.gr
• Για περισσότερες πληροφορίες: Άννα Μουμτζόγλου (anna@uom.edu.gr)

Τρόπος και τόπος διεξαγωγής και άλλες πληροφορίες 

• Το σεμινάριο θα διεξαχθεί με υβριδικό τρόπο, τόσο με δια ζώσης παρουσία στους χώρους του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, όσο και με διαδικτυακή συμμετοχή μέσω της πλατφόρμας ΖΟΟΜ

Πλατφόρμα Σεμιναρίων: ZOOM Link:
https://zoom.us/j/8364531775?pwd=OVg3YVZlbmVCYWs3S0JYcEFGYlV1QT09
Meeting ID: 836 453 1775     Passcode: KB2JKa

• Διάρκεια παρουσίασης: Μέχρι 15’
• Γλώσσες εργασίας: Ελληνικά, Αγγλικά
• Πιστοποιητικό συμμετοχής: Θα χορηγηθεί στους/στις συμμετέχοντες/ουσες

Δυνατότητες δημοσίευσης: 

Επιλεγμένες εργασίες θα ληφθούν υπόψη για δημοσίευση σε ειδική ενότητα των ακαδημαϊκών περιοδικών ανοικτής πρόσβασης που υποστηρίζονται από το Εργαστήριο/Πολιτισμός-Σύνορα-Φύλο cbg-lab.uom.gr  : 

• Culture-Borders-Gender/Studies (https://tinyurl.com/msrbkxw2) 
• EIRINI (https://tinyurl.com/5n8z8s52).

Επιστημονική Επιτροπή

• Φωτεινή Τσιμπιρίδου (Διευθύντρια του Εργαστηρίου), Καθηγήτρια, Τμήμα Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών
• Ιωάννης Μάνος, Αναπληρωτής Καθηγητής, Τμήμα Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών
• Ελένη Σιδέρη, Επίκουρη Καθηγήτρια, Τμήμα Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών
• Αλέκα Ιωαννίδου, Καθηγήτρια, Τμήμα Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών
• Δρ. Χριστίνα Γραμματικοπούλου, Επιστημονική συνεργάτης στο ΕργαστήριοΕργαστήριο/Πολιτισμός-Σύνορα-Φύλο

Οργανωτική Επιτροπή 

• Φωτεινή Τσιμπιρίδου (Διευθύντρια του Εργαστηρίου)
• Ιωάννης Μάνος
• Ελένη Σιδέρη
• Χριστίνα Γραμματικοπούλου
• Άννα Μουμτζόγλου, Ειδικό Τεχνικό Εργαστηριακό Προσωπικό  (ΕΤΕΠ), Τμήμα Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών

Πολιτισμός-σύνορα-φύλο: Κριτικές προσεγγίσεις σε ζητήματα γνώσης, ηθικής και τεχνολογίας

ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ

Το Εργαστήριο/Πολιτισμός-Σύνορα-Φύλο του Τμήματος Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών και η Συντακτική Επιτροπή του, ετήσιας έκδοσης και ανοικτής πρόσβασης, ηλεκτρονικού περιοδικού του, «Πολιτισμός-Σύνορα-Κοινωνικό Φύλο/Μελέτες – Culture-Borders-Gender/Studies» (https://ojs.lib.uom.gr/index.php/cbgs) απευθύνουν πρόσκληση για συμμετοχή με υποβολή πρωτότυπων άρθρων στην έκδοση του 4^ου τεύχους (2025). 

ΘΕΜΑ

Η μετα-κοβιντ εποχή, σε συνδυασμό με τις ευρύτερες εξελίξεις των δύο τελευταίων δεκαετιών στην Ευρώπη και τις επιπτώσεις της μνημονιακής συνθήκης στην Ελλάδα, επιτάχυνε σημαντικά τη διαδικασία της ψηφιοποίησης. Η ψηφιακή τεχνολογία μετατράπηκε σε έναν κεντρικό διαμεσολαβητή παραγωγής και διαχείρισης γνώσης, μετασχηματίζοντας, ταυτόχρονα, όλες τις εκφάνσεις της καθημερινής ζωής.

Ο πολλαπλασιασμός των ηλεκτρονικών πλατφορμών κανονικοποίησε και απλοποίησε πολύπλοκες διοικητικές και γραφειοκρατικές διαδικασίες. Παράλληλα διευκόλυνε την πρόσβαση σε έναν τεράστιο όγκο, κυρίως ποσοτικοποιημένων δεδομένων, και διαμόρφωσε νέες ομάδες γνώσης για τη διεξαγωγή της επιστημονικής έρευνας (π.χ. MegaData). Ταυτόχρονα η ψηφιακή διακυβέρνηση κατέστη μηχανισμός βιοπολιτικού ελέγχου και αξιολόγησης μέσω του οποίου οι κοινωνικές πρακτικές βιώνονται πλέον ως διαρκής διαδικασία δια βίου ψηφιοποίησης και ψηφιακής κοινωνικοποίησης.

Παρότι οι κυρίαρχοι μηχανισμοί παραγωγής γνώσης διακηρύσσουν την ισότιμη και ανοιχτή πρόσβαση στην πληροφορία, αποτυγχάνουν να τη διασφαλίσουν ή να την εγγυηθούν για όλους/ες/α. Οι πολυτροπικές δυνατότητες της ψηφιακής τεχνολογίας εστιάζουν αυξανόμενα σε μη λογοθετικές, πιο συμπεριληπτικές και διαθετικές πτυχές της γνώσης, που θεωρούνται μεν πιο προσιτές και άμεσες, αλλά, ταυτόχρονα,  στερούνται εμβάθυνσης και κριτικής ματιάς.

Η νέα ψηφιακή πραγματικότητα αναπαράγει στερεοτυπικές αντιλήψεις και δυαδικές διακρίσεις, οι οποίες εκπηγάζουν από την κυρίαρχη στις δυτικές επιστημολογίες τάση, να γίνεται αντιληπτός ο κόσμος σε ζεύγη, όπως αρσενικό/θηλυκό, δημόσιο/ιδιωτικό, πνεύμα/σώμα, λογική/συναίσθημα, χριστιανική Δύση/μουσουλμανική Ανατολή, εμείς/άλλοι. Οι ατυχείς προσπάθειες υπέρβασης αυτής της δυαδικότητας μέσω των πολιτικών πολυπολιτισμικότητας εντός του δυτικού κόσμου ενισχύονται από την ψηφιακή τεχνολογία, η οποία καταλήγει να τροφοδοτεί την κανονικοποίηση παγιωμένων απόψεων για τον πολιτισμό, την έμφυλη-φυλετική ηθική και τη γνώση στο σύνολό της.

Για παράδειγμα, το δυτικοκεντρικό νεωτερικό μόρφωμα του έθνους/κράτους, εξακολουθεί, μέσα από μηχανισμούς ολοκλήρωσης, εκπαίδευσης και ελέγχου, να σφυρηλατεί τις συνειδήσεις των επερχόμενων γενεών πολιτών προωθώντας αποκλειστικές εθνικές, θρησκευτικές και έμφυλες ταυτότητες. Η φοβική επιμονή στο κυρίαρχο συντηρητικό και πατριαρχικό αφήγημα και η αναπαραγωγή των δίπολων διαχωρισμών είναι εμφανείς στα σχολικά εγχειρίδια. Αυτή η προσέγγιση προκρίνει την εκάστοτε μορφή νεωτερικής «μήτρας» αποικιακότητας (εθνικισμός, θρησκεία, φυλή, φύλο κ.ά.), αγνοώντας τις τοπικές ιστορίες και τις δυνατότητες κριτικού αναστοχασμού για τη συνύπαρξη στη διαφορετικότητα.

Η συζήτηση για την έμφυλη βία και ισότητα περιορίζεται σε νεοφιλελεύθερες πρακτικές κοινωνικής δικαιοσύνης και μηχανισμούς κράτους δικαίου-συμπερίληψης, παρότι είναι αναγνωρισμένο ότι το φύλο δομείται νεωτερικά γύρω από την κυριαρχία της ηγεμονικής-λευκής-χριστιανικής-αρρενωπότητας-κανονικότητας. Αυτό οδηγεί σε έναν διαρκή “πόλεμο ορθότητας”, όπου η δυτική πατριαρχική ηθική, γνώση και τεχνολογία εντός και εκτός των συνόρων της μετα-αποικιακής Δύσης, επιβάλλονται, στιγματίζοντας κουλτούρες αλληλεγγύης και συναισθήματος ως παθολογικές. Οι αντιδράσεις φαίνεται να μην λαμβάνουν υπόψη τις διαθεματικές διαστάσεις της πατριαρχίας στην εμπλοκή του φύλου και της σεξουαλικότητας με τη φυλή, το έθνος, την τάξη, την περιφέρεια, και εν τέλει τη Δυτική αποικιοκρατία. Πολύ περισσότερο, ωστόσο, αγνοούν τον κριτικό αναστοχασμό σχετικά με το πώς η ψηφιακή τεχνολογία μπορεί να λειτουργήσει ως μέσο αποικιοποίησης ή απο-αποικιοποίησης του νου και του σώματος.

Στο επίπεδο των κοινωνικών και ανθρωπιστικών επιστημών η παραγόμενη γνώση με την αξιοποίηση ποιοτικών ερευνητικών εργαλείων και ερμηνευτικών μεθόδων απαξιώνεται ολοένα και περισσότερο. Η βαθιά κατανόηση της ανθρώπινης εμπειρίας και της πολιτισμικής ποικιλομορφίας περιθωριοποιείται, απο-ιστορικοποιείται, «απο-προσωποποιείται, ενώ η μετρήσιμη και ταχύτατα παραγόμενη πληροφορία εδραιώνεται ως προτεραιότητα και νομιμοποιητική κανονικότητα με (ψευδο)αδιαμφισβήτητη αποδεικτική αξία. Ως αποτέλεσμα, δημιουργούνται πολυεπίπεδοι αποκλεισμοί, κοινωνικές ανισότητες και καθιερώνονται ηγεμονικά κέντρα (ανα)παραγωγής γνώσης/ειδημοσύνης χωρίς να μπολιάζονται επαρκώς με τον κριτικό λόγο και την αναλυτική σκέψη και την κατανόηση των κοινωνικών, πολιτισμικών και ηθικών διαστάσεων της ανθρώπινης εμπειρίας.

Αναζητούμε άρθρα από τα πεδία των κοινωνικών και ανθρωπιστικών επιστημών, τα οποία στέκονται κριτικά στους τρόπους παραγωγής γνώσης για τον πολιτισμό, το φύλο και τα σύνορα, καθώς αναστοχάζονται πάνω σε ζητήματα ηθικής, τεχνολογίας και πολιτικής, πέραν της δεοντολογίας που επιβάλλουν οι τεχνολογικοί μηχανισμοί αξιολόγησης και λογοδοσίας στη νέα ψηφιακή εποχή του νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού. Συγχρόνως, καλωσορίζουμε μελέτες που είτε πολυτροπικά, μέσα από την πολιτισμική, φεμινιστική και αποαποικιακή κριτική, είτε με τις μεθοδολογίες της κριτικής εθνογραφίας, αναδεικνύουν τις δυνατότητες της ψηφιακής τεχνολογίας να δημιουργεί μονοπάτια μη υποστασιοποιημένης, μη στερεότυπης, πιο ισότιμης και συμπεριληπτικής γνώσης επί τόπου και στην πράξη.

ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΕΣ

• 15 Απριλίου 2025: Υποβολή κειμένου 
• 30 Ιουνίου 2025: Αξιολόγηση από ανώνυμους κριτές και αποστολή σχολίων
• 30 Αυγούστου 2025: Υποβολή των επεξεργασμένων κειμένων
• 30 Νοεμβρίου 2025: Δημοσίευση των κειμένων

ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΟΒΟΛΗ ΤΩΝ ΚΕΙΜΕΝΩΝ

• Το κείμενο μπορεί να είναι γραμμένο στα ελληνικά ή τα αγγλικά.
• Το μέγεθος του κειμένου δεν πρέπει να ξεπερνά τις 6.000 λέξεις (συμπεριλαμβανομένης της βιβλιογραφίας και των υποσημειώσεων)
• Τα προς υποβολή κείμενα πρέπει να είναι πρωτότυπες δημοσιεύσεις.
• Για τη βιβλιογραφία και άλλες συγγραφικές συμβάσεις επισκεφθείτε τις «Υποβολές» https://ojs.lib.uom.gr/index.php/cbgs/about/submissions

ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΤΩΝ ΚΕΙΜΕΝΩΝ ΚΑΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ:

Στην Δρ. Χριστίνα Γραμματικοπούλου: christinagrammatikopoulou@gmail.com, με τίτλο mail “Υποβολή Άρθρου για το Περιοδικό Πολιτισμός-Σύνορα-Κοινωνικό Φύλο/Μελέτες”.