admin

«Πολιτισμός, σύνορα, φύλα: Οπτικοακουστικές αναπαραστάσεις και ερμηνευτικές απόπειρες στην εποχή της ψηφιακότητας»

25-26 Φεβρουαρίου 2022

Διοργάνωση:
Εργαστήριο για τη Μελέτη του Πολιτισμού, των Συνόρων και του Κοινωνικού Φύλου, Τμήμα ΒΣΑΣ, ΠΑΜΑΚ

Πρόγραμμα Σεμιναρίου

Το σεμινάριο θα πραγματοποιηθεί στην πλατφόρμα zoom

 Link https://zoom.us/j/8954478253
Meeting ID: 895 447 8253

Your registration is required :   https://forms.gle/xAdfjCYS7Td7PtHx7

1^η ημέρα – Παρασκευή 25/2/2022   17:00 – 20:00

“Ανθρωπολογική έρευνα, και ψηφιακά μέσα: Δημιουργώντας εθνογραφικές αφηγήσεις με τις νέες τεχνολογίες”

Προσκεκλημένοι ομιλητές:

• Ιάκωβος Παναγόπουλος. Ακαδημαϊκός Υπότροφος Τμήμα Τεχνών Ήχου και Εικόνας, Ιόνιο Πανεπιστήμιο / Μεταδιδακτορικός Ερευνητής Πάντειο Πανεπιστήμιο Πολιτικών και Κοινωνικών Επιστημών

Η χρήση της Εθνομιντιολογίας (Εthnomediaology) στην έρευνα πεδίου και σε ομάδες ενδιαφέροντος (focus groups) στις ανθρωπιστικές επιστήμες.

Στο συγκεκριμένο σεμινάριο/εργαστήριο θα αναλυθεί το μεθοδολογικό εργαλείο της Εθνομιντιολογίας για χρήση σε έρευνα πεδίου και σε ομάδες ενδιαφέροντος. Η Εθνομιντιολογία στηρίζεται στη δημιουργία ενός ανοικτού περιβάλλοντος μεταξύ ερευνητή και συμμετέχοντα όπου μέσα από τεχνικές δημιουργίας ιστοριών (ideation techniques)  στηριζόμενες αποκλειστικά στα συναισθήματα των συμμετεχόντων, χωρίς πρότυπα ή κανόνες της βιομηχανίας, δίνεται η δυνατότητα εμβάθυνσης και κατανόησης των ομάδων ενδιαφέροντος. Το σεμινάριο/εργαστήριο θα ασχοληθεί και με τη χρήση του κινητού τηλεφώνου ως εργαλείο καταγραφής και οπτικοποίησης των παραπάνω ιστοριών. Θα δοθούν παραδείγματα χρήσης της Εθνομιντιολογίας από το ερευνητικό εργαστήρι StoryLab το οποίο δημιούργησε και χρησιμοποιεί τη συγκεκριμένη μεθοδολογία σε εργαστήρια σε ολόκληρο τον κόσμο. Παραπάνω πληροφορίες σχετικά με το ερευνητικό εργαστήρι StoryLab: https://www.storylabnetwork.com 

• Πέτρος Πετρίδης, Επίκουρος Καθηγητής, Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, Πάντειο Πανεπιστήμιο

Ψηφιακά παιχνίδια και εθνογραφία: Τα μασίνιμα ως μέσο εθνογραφικής αναπαράστασης και ως μεθοδολογικό εργαλείο στο πλαίσιο της κοινωνικής ανθρωπολογίας

Το σεμινάριο επικεντρώνεται σε μια μορφή πρωτογενώς ψηφιακών μέσων που αναδύθηκε από τους κόσμους των ψηφιακών παιχνιδιών και είναι γνωστή με την ονομασία «μασίνιμα» (machinima). Πρόκειται για βίντεο και ταινίες που δημιουργούνται με οπτικοακουστικό υλικό που προέρχεται από τους τρισδιάστατους ψηφιακούς κόσμους των παιχνιδιών. Για τους φαν των ψηφιακών παιχνιδιών τα μασίνιμα αποτελούν μια από τις δημοφιλέστερες μορφές πολιτισμικής παραγωγής και επικοινωνίας. Συνιστούν νέα καλλιτεχνικά, εκφραστικά και αφηγηματικά μέσα, καθώς και νέους τρόπους μετάδοσης γνώσης, καταγραφής και διαμοιρασμού καθημερινών εμπειριών.

Στο σεμινάριο θα εξετάσουμε πώς αυτό το συμμετοχικό και πρωτογενώς ψηφιακό μέσο μπορεί να συνεισφέρει στην ανθρωπολογία και την εθνογραφία ως μεθοδολογικό εργαλείο, καθώς και ως μέσο αναπαράστασης και δημοσιοποίησης επιστημονικών εργασιών. Κατά τη διάρκεια του σεμιναρίου θα παρακολουθήσουμε σχετικό οπτικοακουστικό υλικό από εθνογραφικές μελέτες, όπως αυτή των ανθρωπολόγων Donna Davis και Tom Boellstorff, «Our Digital Selves: My Avatar is me!»,  που προκύπτει από την εθνογραφική τους μελέτη στο Second Life (SL) και πραγματεύεται τους τρόπους με τους οποίους διάφοροι «κάτοικοι» αυτού του κόσμου συνδιαλέγονται με τη σωματική τους αναπηρία στα δυνητικά περιβάλλοντα.

2^η ημέρα – Σάββατο 26/2/2026 – 10:00-12:30

Χώρος -Μνήμη-Αρχιτεκτονική

Ονοματεπώνυμο	Ιδιότητα	Τίτλος διατριβής/εισήγησης
ΚΑΡΑΔΗΜΟΥ ΑΓΝΗ	ΥΔ Τμ. ΒΣΑΣ	Μνημεία παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς: πολιτικές προστασίας και διαχείριση στην Ελλάδα μέσα από περιπτώσεις αναφοράς.
ΜΟΥΡΑΤΙΔΟΥ ΑΘΗΝΑ	ΥΔ Τμ. ΒΣΑΣ	Αποθησαύριση πληροφοριών από την προσωπική επίσκεψη, αλλά και από ιστοσελίδες έγκυρες ή οργανωμένες από πολιτιστικούς φορείς με θεσμικό πλαίσιο, αναφορικά με τα οχυρά της Γραμμής Μεταξά ως σημεία τουριστικού ενδιαφέροντος.
ΠΑΝΑΚΑΚΗ ΜΑΡΙΑ	ΥΔ Τμ. ΒΣΑΣ	Το οικιστικό απόθεμα των ελληνικών κοινοτήτων της Δυτικής Μ. Ασίας. Αρχιτεκτονική και πολεοδομική διερεύνηση.
ΧΑΡΑΛΑΜΠΙΔΟΥ ΕΛ.	ΥΔ Τμ. ΒΣΑΣ	Χώρος- τόπος- μνήμη: το οικιστικό απόθεμα των εβραϊκών κοινοτήτων στη ΝΑ Ευρώπη μέσα από περιπτώσεις αναφοράς.
JOVANOVIC MILICA	ΥΔ Τμ. ΒΣΑΣ	Χώρος, οικιστική οργάνωση και αρχιτεκτονική της Νότιας Σερβίας (15ος – αρχές του 20ου αιώνα).

Διάλειμμα 12:30-12:45

12:45-15:15

Πλειονότητες-Μειονότητες-Κρίση

Ονοματεπώνυμο	Ιδιότητα	Τίτλος διατριβής/εισήγησης
ALKHOURI  JALEEL	ΥΔ Τμ. ΒΣΑΣ	Immigrants and/or refugees and/or humanitarian crises- Re-imagining Refugee Camp Design: From Tentative Camps to Sustainable Development Integration Camps.
TΣΙΟΥΜΕΛΑΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ-ΔΗΜ.	ΥΔ Τμ. ΒΣΑΣ	Πλειονότητα στη μειονότητα: η περίπτωση των αραβόφωνων Χριστιανών Ορθοδόξων και η ενσωμάτωσή τους στην ελληνόφωνη κοινότητα της Κωνσταντινούπολης.
ΡΗΝΑ ΓΕΩΡΓΙΑ	ΥΔ Τμ. ΒΣΑΣ	«Σιωπηλή αντίσταση» και αλληλεγγύη: Νεοφιλελεύθερες πολιτικές και μετασχηματισμός των εργατικών δικαιωμάτων σε μία εταιρεία απευθείας πωλήσεων.

ΚΟΛΕΤΣΟΥ ΑΓΓΕΛΙΚΗ	ΥΔ. ΙΟΝΙΟ ΠΑΝ/ΜΙΟ	Islamophobic portrayals in the contemporary American Entertainment Industry- Iran, as the racialized Other.
ΜΑΤΘΑΙΟΥ ΟΛΓΑ	ΥΔ. ΠΑΝ/ΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ	Η συμβολή του διαδικτύου στην ανάδυση της μνήμης της εβραϊκής κοινότητας Ηρακλείου στην ελληνική δημόσια ζωή.

Διάλειμμα 15:15-16:00

16:00-18:30

Σύνορα – Ανήκειν μετά τον Ψυχρό Πόλεμο

Ονοματεπώνυμο	Ιδιότητα	Τίτλος διατριβής/εισήγησης
ΓΙΩΛΤΖΟΓΛΟΥ ΠΩΛΙΝΑ	ΥΔ  Δ.Π.Θ.	Το Εθνικό Πάρκο Πρεσπών ως τουριστικό προϊόν – «Ανοίγοντας τον ασκό του Αιόλου.
ΚΑΝΔΥΛΙΔΟΥ ΑΙΚΑΤ.	ΥΔ Τμ. ΒΣΑΣ	Μετασοβιετική δραματουργία: τα κείμενα των Ι. Βιριπάεφ και Β. Σιγκάρεφ.
ΚΕΡΑΜΙΤΣΗ ΚΩΝ/ΝΑ	ΥΔ Τμ. ΒΣΑΣ	Το διεθνές δίκαιο για τους ανιθαγενείς.
ΛΑΜΠΡΗ ΑΓΑΘΗ	ΥΔ Τμ. ΒΣΑΣ	Οι μειονότητες στη Λιθουανία και τη Λετονία: Συγκριτική μελέτη των νομικών ζητημάτων που ανέκυψαν μετά την  πτώση της πρώην Σοβιετικής Ένωσης.
ΓΕΩΡΓΑΝΤΑ ΜΑΡΙΛΕΝΑ	ΥΔ Τμ. ΒΣΑΣ	Ανάπτυξη και καλλιέργεια δεξιοτήτων συναισθηματικής νοημοσύνης διαμέσου της τέχνης και δημιουργικής γραφής χρησιμοποιώντας ως ερεθίσματα λογοτεχνικά κείμενα και κινηματογραφικές ταινίες του ρωσικού πολιτισμού.

Η Λέσχη Εθνογραφίας-Εργαστήριο Μελέτης του Πολιτισμού, των Συνόρων και του Κοινωνικού Φύλου διοργανώνει για το ακαδ. έτος 2021-2022 σεμινάρια με τη θεματική:  

«Δημόσια Ανθρωπολογία και Πολιτιστική Κληρονομιά»

Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης «Θεόδωρος Παπαγιάννης» χωριό Ελληνικό ν.Ιωαννίνων. Φωτογραφία: Φ. Τσιμπιρίδου

ΕΘΝΟΓΡΑΦΕΙΝ Κριτικοί διάλογοι, επιστημολογικές προκλήσεις, εμπειρίες πεδίου, δημιουργικά κείμενα   Στόχος του σεμιναρίου ΕΘΝΟΓΡΑΦΕΙΝ είναι να συμβάλει σε μία κριτική και διεπιστημονική συζήτηση για τη θεωρία και πρακτική της εθνογραφίας, την επιστημολογία της έρευνας, τη σημασία της ενσώματης εμπειρίας, αλλά και τους τρόπους διάχυσης της παραγόμενης ανθρωπολογικής γνώσης στο ακαδημαϊκό και μη-ακαδημαϊκό κοινό. Η ανθρωπολογική μελέτη, ως ερευνητική πρακτική και ως πολιτική γραφής που εμπεριέχει την κριτική αποτίμηση, την ενσυναίσθηση, τον αναστοχασμό και την αυτοαναφορικότητα,  αναδεικνύει τη σημασία της πολυτροπικής ανάλυσης του τοπικού για την κατανόηση του γενικού. Συντονισμός Φωτεινή Τσιμπιρίδου – Ιωάννης Μάνος

Ο 2ος Κύκλος που ξεκίνησε το Νοέμβριο του 2021, με τον τίτλο «Δημόσια Ανθρωπολογία και Πολιτιστική Κληρονομιά», επιχειρεί να εντάξει τα παραπάνω ζητήματα στο πλαίσιο μιας ‘Δημόσιας Ανθρωπολογίας’, η οποία συνδιαλέγεται με την κοινωνία, συνυφαίνοντας τον αναστοχαστικό και με ενσυναίσθηση κριτικό λόγο της ανθρωπολογικής γνώσης με τις εναλλακτικές πρακτικές της κριτικής δημοσιότητας. 

Η έννοια της ‘πολιτιστικής κληρονομιάς’ επιλέγεται, στην τρέχουσα περίοδο, ως ένα πεδίο αναστοχασμού και αναθεώρησης του νεοελληνικού «Εαυτού». Το σύγχρονο ελληνικό εθνικό αφήγημα αρθρώνεται με επιτελέσεις, τελετουργίες και συμβολισμούς στο δημόσιο και ιδιωτικό λόγο και χώρο, που, μέσα από πολιτικές και διαδρομές της μνήμης συγκροτούν το κυρίαρχο αφήγημα περί της πολιτιστικής κληρονομιάς. Η τελευταία με τη συνδρομή των πολιτικών του κράτους, των διεθνών οργανισμών, της τοπικής αυτοδιοίκησης και άλλες συλλογικότητες, οι οποίες νοηματοδοτούν και αναπαράγουν σχέσεις εξουσίας και ηγεμονίας, παραπέμπει στην ιδέα της συνέχειας και της γραμμικής εξέλιξης του ιστορικού χρόνου, ενώ ταυτόχρονα δημιουργεί πολλά κενά και αποσιωπήσεις.

Στο πλαίσιο αυτό, παράλληλα με την αποδόμηση των ηγεμονικών λόγων, οι ανθρωπολογικές προσεγγίσεις αναζητούν τις σημασίες και τη δυναμική που αποκτούν οι σιωπές και τα κενά στις ζωές των διαφορετικών, των υπεξούσιων και των συλλογικοτήτων, έτσι όπως αυτές εγγράφονται στα όρια, τα περιθώρια και τα σύνορα των κυρίαρχων αφηγήσεων και των πολιτικών του πολιτισμού στη δημόσια σφαίρα.  

Στους/στις συμμετέχοντες/ουσες θα δοθούν βεβαιώσεις παρακολούθησης

———————————————————————————–

Ομιλίες 2^ου κύκλου του ΕΘΝΟΓΡΑΦΕΙΝ (2021-2022)
Μάρτιος-Μάιος 2022

Πλατφόρμα Σεμιναρίου: ZOOM
Link https://zoom.us/j/8954478253
Meeting ID: 895 447 8253

21 Μαρτίου 2022, (17:00-19:00)

“Οι πρακτικές οικειοποίησης της φύσης ως πολιτισμικές κληρονομιές”.

Βασίλης Νιτσιάκος, Καθηγητής Κοινωνικής Λαογραφίας,
Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων

4 Απριλίου 2022, (17:00-19:00)

“Μνημειøκλασία: Δημόσιος χώρος, υλικότητες και η απο-αποικιοποίηση της ιστορίας”

Πηνελόπη Παπαηλία, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Κοινωνικής Ανθρωπολογίας
Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας

23 Μαΐου 2022, (17:00-19:00)

 «Οι τουριστικές και αρχαιολογικές οντολογίες της Δήλου: Εμπειρίες “ξέφωτης αλήθειας” και “άκρυπτου” κοσμοπολιτισμού»

Δέσποινα Νάζου Δρ. Κοινωνικής Ανθρωπολογίας (Πανεπιστήμιο Αιγαίου),
Μεταδιδακτορική Ερευνήτρια, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Πανεπιστήμιο Κρήτης

«Πολιτισμός, σύνορα, φύλα: Οπτικοακουστικές αναπαραστάσεις και ερμηνευτικές απόπειρες στην εποχή της ψηφιακότητας»

25-26 Φεβρουαρίου 2022

Διοργάνωση: Εργαστήριο για τη Μελέτη του Πολιτισμού, των Συνόρων και του Κοινωνικού Φύλου, Τμήμα ΒΣΑΣ, ΠΑΜΑΚ

ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΓΙΑ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΚΑΙ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗΣ

Tο Εργαστήριο Μελέτης του Πολιτισμού, των Συνόρων και του Κοινωνικού Φύλου οργανώνει το 3^ο Σεμινάριο για υποψήφιους/ες διδάκτορες, προκειμένου να αναδείξει το έργο που επιτελείται από νέους/ες ερευνητές/τριες.

Η πρόσκληση για συμμετοχή και παρουσίαση ανακοινώσεων, απευθύνεται σε νέους/ες ερευνητές/τριες των κοινωνικών και ανθρωπιστικών επιστημών και αφορά μελέτες περιπτώσεων που εστιάζουν ενδεικτικά, και όχι αποκλειστικά, στα παρακάτω θεματικά πεδία αλλά και σε πιθανούς συνδυασμούς τους:

• Πολιτισμικές πρακτικές, τελετουργίες, σύμβολα, θεσμοί, λόγοι 
• Σύνορα και συνοριακές περιοχές, ταυτότητες και ετερότητες, διασυνοριακή κινητικότητα
• Μειονοτικές, μεταναστευτικές και προσφυγικές εμπειρίες
• Κοινωνικό φύλο, έμφυλες σχέσεις, σώμα
• Λογοτεχνία, τέχνες, γλώσσα και μετάφραση
• Υλικός πολιτισμός, χώρος, αρχιτεκτονική, μνημεία 
• Ψηφιακές τεχνολογίες, ψηφιακός και οπτικοακουστικός πολιτισμός

Σχετικά με το πρόγραμμα

• Το φετινό 3^οΣεμινάριο θα πραγματοποιηθεί διαδικτυακά με δυνατότητα σύνδεσης και παρακολούθησης από κάθε ενδιαφερόμενο/η.
• Θα περιλαμβάνει διαδικτυακό εργαστήριο με θέμα “Ανθρωπολογική έρευνα, και ψηφιακά μέσα: Δημιουργώντας εθνογραφικές αφηγήσεις με τις νέες τεχνολογίες“

Προσκεκλημένοι ομιλητές:

• Πέτρος Πετρίδης, Επίκουρος Καθηγητής, Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, Πάντειο Πανεπιστήμιο
• Ιάκωβος Παναγόπουλος. Ακαδημαϊκός Υπότροφος Τμήμα Τεχνών Ήχου και Εικόνας, Ιόνιο Πανεπιστήμιο / Μεταδιδακτορικός Ερευνητής Πάντειο Πανεπιστήμιο Πολιτικών και Κοινωνικών Επιστημών

• Οι νέοι διδακτορικοί και μεταδιδακτορικοί ερευνητές /τριες καλούνται να παρουσιάσουν  συγκεκριμένα κεφάλαια ή θεματικές από την πορεία της έρευνάς τους
• Θα χορηγηθεί βεβαίωση παρακολούθησης σε κάθε /μία ενδιαφερόμενο /η.
• Λεπτομέρειες για το πρόγραμμα, τους/τις συμμετέχοντες/ουσες και τις υπόλοιπες οργανωτικές πληροφορίες, θα ανακοινωθούν σε εύθετο χρόνο.
• Γλώσσες εργασίας θα είναι τα ελληνικά και τα αγγλικά. 

Αποστολή  περιλήψεων

Χρονική προθεσμία: 11 Φεβρουαρίου 2021

Email επικοινωνίας: anna@uom.edu.gr, Πληροφορίες: Άννα Μουμτζόγλου

• Περίληψη 250 λέξεων (στα ελληνικά ή στα αγγλικά) με τίτλο της ανακοίνωσης
• 5-8 λέξεις-κλειδιά σχετικές με την περίπτωση μελέτης
• Στοιχεία επικοινωνίας: ονοματεπώνυμο, επιστημονική ιδιότητα, ηλεκτρονική διεύθυνση επικοινωνίας

Με αφορμή τα εκατό χρόνια από το 1922, το 2022 θα είναι αφιερωμένο στο ‘προσφυγικό φαινόμενο’. Το έργο της σταδιακής συμπερίληψης των προσφύγων από τη Μικρά Ασία και τον Πόντο και τις υπόλοιπες περιοχές των πληθυσμιακών ανταλλαγών αποτέλεσε για την Ελλάδα σημαντικό μοχλό οικονομικής ανάπτυξης και εκσυγχρονισμού της κοινωνίας. Ήδη από την δεκαετία του 1920 γίνεται έρευνα που τεκμηριώνει την οικονομική συνεισφορά των προσφύγων στην ανάπτυξη της χώρας υποδοχής (Αιγίδης 1928). Οι λέξεις κλειδιά, «ανάπτυξη», «πρόσφυγες» αποτελούν εννοιολογικά και θεωρητικά φορτισμένους όρους εξαιτίας των πολλαπλών και αλληλοσυγκρουόμενων απόψεων και ερμηνειών που συχνά ταυτίζονται με τις πολιτικές «ανάπτυξης» που εφαρμόζονται κατά καιρούς απέναντι στους εκπατρισμένους νεόφερτους πληθυσμούς σε συγκεκριμένες περιοχές π.χ. Αφρική, Μέση Ανατολή.

Το συνέδριο θα εστιάσει στην εμπειρία του 1922 μέσα ακριβώς από τις δυνατότητες και προοπτικές που άνοιξε στην ελληνική κοινωνία και οικονομία για ένα δυναμικό μετασχηματισμό. Ποιες ήταν οι διεθνείς και εθνικές πολιτικές και πρακτικές που υποστήριξαν αυτόν το μετασχηματισμό; Ποιες ήταν οι αντιδράσεις της κοινωνίας και των ίδιων των προσφύγων; Πότε, από ποιους και για πόσο θεωρούνται «πρόσφυγες»; Ποιες είναι οι βραχυπρόθεσμες, μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες αποτιμήσεις του «προσφυγικού παράγοντα»; Παράλληλα, η εμπειρία του 1922 θα χρησιμοποιηθεί συγκριτικά για να ανοίξει τη συζήτηση τόσο για συναφείς εμπειρίες από την ευρύτερη νοτιο-ανατολική Ευρώπη και τη λεκάνη της Μεσογείου όσο και τις σύγχρονες πολιτικές και πρακτικές που εφαρμόζονται ή προτείνονται, και αντιμετωπίζουν τους πρόσφυγες θετικά ως ένα δυναμικό ανάπτυξης για την χώρα που τους υποδέχεται. Τι σημαίνει η έννοια του «θετικού παραδείγματος» (επιτυχία) στην περίπτωση μιας «προσφυγικής κρίσης» (οικονομική, κοινωνική και πολιτισμική ένταξη); Πώς μας βοηθά να κατανοήσουμε και να συμπεριλάβουμε κοινωνικά νέες κατηγορίες προσφύγων στη σύγχρονη πραγματικότητας;

Τόπος και τρόπος διεξαγωγής

Το συνέδριο πρόκειται να υλοποιηθεί στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας.  Ο τρόπος διεξαγωγής του θα είναι υβριδικός.

Θεματικές
-πρόσφυγες και οικονομική ανάπτυξη
-πολιτικές συμπερίληψης
-συμπερίληψη και κατοικία, πολεοδομικές και οικιστικές αλλαγές
-εργασία και φύλο
-προσφυγικό κεφάλαιο και πατρίδες προέλευσης
-εσωτερική μετανάστευση και αστικοποίηση
-πρόσφυγες και πολιτισμικό κεφάλαιο (μελέτες περίπτωσης)
-συγκριτικά παράδειγμα, μελέτες περιπτώσεις
-διεθνείς οργανισμοί, αναπτυξιακή βοήθεια και πρόσφυγες
-εκπαίδευση-γλώσσα-χώρα υποδοχής
-μουσειακές, λογοτεχνικές και καλλιτεχνικές αποτυπώσεις

Οργάνωση: Τμήμα Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών, Εργαστήριο Πολιτισμού, Συνόρων και Κοινωνικού Φύλου, Τμήμα Οικονομικών Επιστημών, Εργαστήριο Οικονομικών και Κοινωνικών Ερευνών, Τμήμα Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης, ΠΜΣ «Ιστορία, Ανθρωπολογία και Πολιτισμός στην Ανατολική και Νοτιοανατολική Ευρώπη», ΔΠΜΣ “Human Rights and Migration Studies”.

Επιστημονική Επιτροπή: Ελένη Γαβρά (Καθηγήτρια ΒΣΑΣ, Επιστημονικά Υπεύθυνη), Ευτυχία Βουτυρά (Ομότιμη Καθηγήτρια ΒΣΑΣ), Φωτεινή Τσιμπιρίδου (Καθηγήτρια ΒΣΑΣ), Κωνσταντίνος Τσιτσελίκης (Καθηγητής ΒΣΑΣ), Ελευθέριος Τσουλφίδης (Καθηγητής Τμ. Οικον. Επιστημών), Θεόδωρος Παναγιωτίδης (Καθηγητής, Τμ. Οικον. Επιστημών), Θεοδόσιος Καρβουναράκης (Καθηγητής ΔΕΣ), Ελένη Καλλιμοπουλου (Eπικ. Καθηγήτρια ΜΕΤ ΠΑΜΑΚ), Ελευθέριος Τσικουρίδης (Eπικ. Καθηγητής ΜΕΤ ΠΑΜΑΚ), Ελένη Σιδέρη (Επικ. Καθηγήτρια ΒΣΑΣ), Αλεξάνδρα Ιωαννίδου (Καθηγήτρια ΒΣΑΣ), Ιωάννης Μάνος (Αναπλ. Καθηγητής ΒΣΑΣ), Νικόλαος Ζάικος (Αναπλ. Καθηγητής ΒΣΑΣ), Σταυρούλα Μαυρογένη (Αναπλ. Καθηγήτρια ΒΣΑΣ), Νικόλαος Λιάζος (Επίκ. Καθηγητής ΒΣΑΣ).

Οργανωτική Επιτροπή: Ελένη Γαβρά (Καθηγήτρια ΒΣΑΣ, Επιστημονικά Υπεύθυνη), Ελένη Σιδέρη (Επικ. Καθηγήτρια ΒΣΑΣ), Άννα Μουμτζόγλου (ΕΤΕΠ ΒΣΑΣ), Στυλιανή Λέτσιου (Διδάσκουσα, ΔΠΜΣ, “Human Rights and Migration Studies”, Μεταδιδάκτορας ΒΣΑΣ), Δωρόθεος Ορφανίδης (Μεταδιδάκτορας ΒΣΑΣ, Επιστημονικός συνεργάτης ΠΑΜΑΚ), Στέφανος Κατσούλης (Υποψ. Διδ. ΔΕΣ)

Oι ενδιαφερόμενοι/ενδιαφερόμενες θα πρέπει να στείλουν μέχρι 31/3/2022, το τίτλο, μία περίληψη (300 λέξεις), 5 λέξεις κλειδιά και 1-2 τίτλους αναφοράς, καθώς και ένα σύντομο βιογραφικό (5 σειρές) στο refugeesanddevelopment2022@gmail.com.

H εγγραφή στο συνέδριο θα είναι 50 ευρώ.
Για υποψήφιους διδάκτορες  25 ευρώ.
Οι προπτυχιακοί και μεταπτυχιακοί φοιτητές θα μπορούν να παρακολουθήσουν το συνέδριο δωρεάν.

Ιστοσελίδα του συνεδρίου: https://refugees-growth.gr/

Please find below the call for two post-doctoral positions on political ethnography on migration in Greece and Cyprus:

https://www.timeshighereducation.com/unijobs/listing/276568/postdoctoral-researcher-department-of-social-and-political-sciences/

Η Λέσχη Εθνογραφίας-Εργαστήριο Μελέτης του Πολιτισμού, των Συνόρων και του Κοινωνικού Φύλου διοργανώνει για το ακαδ. έτος 2021-2022 σεμινάρια με τη θεματική: 

«Δημόσια Ανθρωπολογία και Πολιτιστική Κληρονομιά»

Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης «Θεόδωρος Παπαγιάννης» χωριό Ελληνικό ν.Ιωαννίνων. Φωτογραφία: Φ. Τσιμπιρίδου

ΕΘΝΟΓΡΑΦΕΙΝ Κριτικοί διάλογοι, επιστημολογικές προκλήσεις, εμπειρίες πεδίου, δημιουργικά κείμενα   Στόχος του σεμιναρίου ΕΘΝΟΓΡΑΦΕΙΝ είναι να συμβάλει σε μία κριτική και διεπιστημονική συζήτηση για τη θεωρία και πρακτική της εθνογραφίας, την επιστημολογία της έρευνας, τη σημασία της ενσώματης εμπειρίας, αλλά και τους τρόπους διάχυσης της παραγόμενης ανθρωπολογικής γνώσης στο ακαδημαϊκό και μη-ακαδημαϊκό κοινό. Η ανθρωπολογική μελέτη, ως ερευνητική πρακτική και ως πολιτική γραφής που εμπεριέχει την κριτική αποτίμηση, την ενσυναίσθηση, τον αναστοχασμό και την αυτοαναφορικότητα,  αναδεικνύει τη σημασία της πολυτροπικής ανάλυσης του τοπικού για την κατανόηση του γενικού. Συντονισμός Φωτεινή Τσιμπιρίδου – Ιωάννης Μάνος

Ο 2ος Κύκλος που ξεκινάει το Νοέμβριο του 2021, με τον τίτλο «Δημόσια Ανθρωπολογία και Πολιτιστική Κληρονομιά», επιχειρεί να εντάξει τα παραπάνω ζητήματα στο πλαίσιο μιας ‘Δημόσιας Ανθρωπολογίας’, η οποία συνδιαλέγεται με την κοινωνία, συνυφαίνοντας τον αναστοχαστικό και με ενσυναίσθηση κριτικό λόγο της ανθρωπολογικής γνώσης με τις εναλλακτικές πρακτικές της κριτικής δημοσιότητας. 

Η έννοια της ‘πολιτιστικής κληρονομιάς’ επιλέγεται, στην τρέχουσα περίοδο, ως ένα πεδίο αναστοχασμού και αναθεώρησης του νεοελληνικού «Εαυτού». Το σύγχρονο ελληνικό εθνικό αφήγημα αρθρώνεται με επιτελέσεις, τελετουργίες και συμβολισμούς στο δημόσιο και ιδιωτικό λόγο και χώρο, που, μέσα από πολιτικές και διαδρομές της μνήμης συγκροτούν το κυρίαρχο αφήγημα περί της πολιτιστικής κληρονομιάς. Η τελευταία με τη συνδρομή των πολιτικών του κράτους, των διεθνών οργανισμών, της τοπικής αυτοδιοίκησης και άλλες συλλογικότητες, οι οποίες νοηματοδοτούν και αναπαράγουν σχέσεις εξουσίας και ηγεμονίας, παραπέμπει στην ιδέα της συνέχειας και της γραμμικής εξέλιξης του ιστορικού χρόνου, ενώ ταυτόχρονα δημιουργεί πολλά κενά και αποσιωπήσεις.

Στο πλαίσιο αυτό, παράλληλα με την αποδόμηση των ηγεμονικών λόγων, οι ανθρωπολογικές προσεγγίσεις αναζητούν τις σημασίες και τη δυναμική που αποκτούν οι σιωπές και τα κενά στις ζωές των διαφορετικών, των υπεξούσιων και των συλλογικοτήτων, έτσι όπως αυτές εγγράφονται στα όρια, τα περιθώρια και τα σύνορα των κυρίαρχων αφηγήσεων και των πολιτικών του πολιτισμού στη δημόσια σφαίρα.  

Στους/στις συμμετέχοντες/ουσες που θα κάνουν εγγραφή στην παρακάτω φόρμα, θα δοθούν βεβαιώσεις παρακολούθησης: Google form: https://forms.gle/fui1vDn3WanyhPxSA

Πλατφόρμα Σεμιναρίων: ZOOM

Link https://zoom.us/j/8954478253
Meeting ID: 895 447 8253

17 Ιανουαρίου 2022, (17:00-19:00)

Συνομιλώντας με την τέχνη. Ερευνητικές αναζητήσεις και προοπτικές στην προσέγγιση μιας ‘δύσκολης’ πολιτιστικής κληρονομιάς.

Ομιλήτρια: Ελεάνα Γιαλούρη
Αναπληρώτρια καθηγήτρια, Tμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών

Ελεάνα Γιαλούρη /Σύντομο βιογραφικό σημείωμα

Η Ελεάνα Γιαλούρη είναι αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Tμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών. Έλαβε το πτυχίο της στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Παν/μίου Κρήτης. Συνέχισε τις μεταπτυχιακές της σπουδές στη Μουσειολογία στο Πανεπιστήμιο του Cambridge (Μaster of Philosophy). Το 2000 έλαβε τον τίτλο της Διδάκτορος στην Κοινωνική Ανθρωπολογία από το Παν/μιο University College London. Το 2002 πραγματοποίησε μεταδιδακτορική έρευνα στο Παν/μιο του Princeton στην Αμερική. Δίδαξε Κοινωνική Ανθρωπολογία ως επισκέπτρια καθηγήτρια (visiting lecturer) στο Παν/μιο Westminster του Λονδίνου και ως λέκτορας (lecturer) στο University College London. Τα επιστημονικά της ενδιαφέροντα, η διδασκαλία και οι δημοσιεύσεις της σε ελληνικά και ξένα επιστημονικά περιοδικά αφορούν τα παρακάτω ζητήματα: Θεωρίες του Υλικού πολιτισμού, Πολιτισμική Κληρονομιά και οι Πολιτικές της Μνήμης και της Λήθης, Ανθρωπολογία του Χώρου, Ανθρωπολογία και Σύγχρονη Τέχνη, Ανθρωπολογία και Αρχαιολογία. Η τρέχουσα ερευνητική της δραστηριότητα συμπεριλαμβάνει συνεργασίες με εικαστικούς καλλιτέχνες και στοχεύει στη διερεύνηση θεωρητικών, επιστημολογικών και μεθοδολογικών ορίων μεταξύ σύγχρονης τέχνης, ανθρωπολογίας και αρχαιολογίας.

Η Λέσχη Εθνογραφίας-Εργαστήριο Μελέτης του Πολιτισμού, των Συνόρων και του Κοινωνικού Φύλου διοργανώνει για το ακαδ. έτος 2021-2022 σεμινάρια με τη θεματική: 

«Δημόσια Ανθρωπολογία και Πολιτιστική Κληρονομιά»

Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης «Θεόδωρος Παπαγιάννης» χωριό Ελληνικό ν.Ιωαννίνων. Φωτογραφία: Φ. Τσιμπιρίδου

ΕΘΝΟΓΡΑΦΕΙΝ Κριτικοί διάλογοι, επιστημολογικές προκλήσεις, εμπειρίες πεδίου, δημιουργικά κείμενα   Στόχος του σεμιναρίου ΕΘΝΟΓΡΑΦΕΙΝ είναι να συμβάλει σε μία κριτική και διεπιστημονική συζήτηση για τη θεωρία και πρακτική της εθνογραφίας, την επιστημολογία της έρευνας, τη σημασία της ενσώματης εμπειρίας, αλλά και τους τρόπους διάχυσης της παραγόμενης ανθρωπολογικής γνώσης στο ακαδημαϊκό και μη-ακαδημαϊκό κοινό. Η ανθρωπολογική μελέτη, ως ερευνητική πρακτική και ως πολιτική γραφής που εμπεριέχει την κριτική αποτίμηση, την ενσυναίσθηση, τον αναστοχασμό και την αυτοαναφορικότητα,  αναδεικνύει τη σημασία της πολυτροπικής ανάλυσης του τοπικού για την κατανόηση του γενικού. Συντονισμός Φωτεινή Τσιμπιρίδου – Ιωάννης Μάνος

Ο 2ος Κύκλος που ξεκινάει το Νοέμβριο του 2021, με τον τίτλο «Δημόσια Ανθρωπολογία και Πολιτιστική Κληρονομιά», επιχειρεί να εντάξει τα παραπάνω ζητήματα στο πλαίσιο μιας ‘Δημόσιας Ανθρωπολογίας’, η οποία συνδιαλέγεται με την κοινωνία, συνυφαίνοντας τον αναστοχαστικό και με ενσυναίσθηση κριτικό λόγο της ανθρωπολογικής γνώσης με τις εναλλακτικές πρακτικές της κριτικής δημοσιότητας. 

Η έννοια της ‘πολιτιστικής κληρονομιάς’ επιλέγεται, στην τρέχουσα περίοδο, ως ένα πεδίο αναστοχασμού και αναθεώρησης του νεοελληνικού «Εαυτού». Το σύγχρονο ελληνικό εθνικό αφήγημα αρθρώνεται με επιτελέσεις, τελετουργίες και συμβολισμούς στο δημόσιο και ιδιωτικό λόγο και χώρο, που, μέσα από πολιτικές και διαδρομές της μνήμης συγκροτούν το κυρίαρχο αφήγημα περί της πολιτιστικής κληρονομιάς. Η τελευταία με τη συνδρομή των πολιτικών του κράτους, των διεθνών οργανισμών, της τοπικής αυτοδιοίκησης και άλλες συλλογικότητες, οι οποίες νοηματοδοτούν και αναπαράγουν σχέσεις εξουσίας και ηγεμονίας, παραπέμπει στην ιδέα της συνέχειας και της γραμμικής εξέλιξης του ιστορικού χρόνου, ενώ ταυτόχρονα δημιουργεί πολλά κενά και αποσιωπήσεις.

Στο πλαίσιο αυτό, παράλληλα με την αποδόμηση των ηγεμονικών λόγων, οι ανθρωπολογικές προσεγγίσεις αναζητούν τις σημασίες και τη δυναμική που αποκτούν οι σιωπές και τα κενά στις ζωές των διαφορετικών, των υπεξούσιων και των συλλογικοτήτων, έτσι όπως αυτές εγγράφονται στα όρια, τα περιθώρια και τα σύνορα των κυρίαρχων αφηγήσεων και των πολιτικών του πολιτισμού στη δημόσια σφαίρα.  

Στους/στις συμμετέχοντες/ουσες που θα κάνουν εγγραφή στην παρακάτω φόρμα, θα δοθούν βεβαιώσεις παρακολούθησης: Google form: https://forms.gle/JD7NegnJE1STxEcP6

Πλατφόρμα Σεμιναρίων: ZOOM

Link https://zoom.us/j/8954478253
Meeting ID: 895 447 8253

6 Δεκεμβρίου 2021, (17:00-19:00)

Κληρονομιά, Κράτος και Ανατρεπτικός Αρχαϊσμός: Η Αναζήτηση Εναλλακτικών Παρελθόντων και η Εθνογραφική Πράξη

Ομιλητής: Michael Herzfeld
Ομότιμος Καθηγητής Κοινωνικών Επιστημών στην Έδρα Ernest E. Monrad, Τμήμα Ανθρωπολογίας, Harvard, ΗΠΑ

Michael Herzfeld /Σύντομο βιογραφικό σημείωμα
Ο Michael Herzfeld γεννήθηκε το 1947 στο Λονδίνο της Μεγ. Βρετανίας. Σπούδασε στα Πανεπιστήμια Κέιμπριτζ, Μπίρμιγκχαμ, Αθηνών και Οξφόρδης. Δίδαξε στο Vassar College (1978-80) και στο Πανεπιστήμιο της Ινδιάνας (1980-91), και από το 1991 στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ, όπου σήμερα είναι Ομότιμος Καθηγητής Κοινωνικών Επιστημών στην Έδρα Ernest E. Monrad στο Τμήμα Ανθρωπολογίας στο Χάρβαρντ. Είναι και Ομότιμος Καθηγητής Κριτικών Μελετών της Κληρονομιάς του Πανεπιστημίου του Λάιντεν Ολλανδίας και συνεργάζεται με το Πανεπιστήμιο Διεθνών Σπουδών της Σαγχάης, το Πανεπιστήμιο Μελβούρνης Αυστραλίας, και το Πανεπιστήμιο Ρώμης Tor Vergata. Συγγραφέας δώδεκα μονογραφιών και πολλαπλών άρθρων, έχει διεκπεραιώσει εκτεταμένη επιτόπια έρευνα στην Ελλάδα, στην Ιταλία και στη Ταϊλάνδη. Τα επιστημονικά του ενδιαφέροντα στρέφονται γύρω από θέματα κληρονομιάς και εθνικισμού, της γραφειοκρατίας, της μετάβασης επαγγελματικών γνώσεων ανάμεσα σε τεχνίτες και σε διανοούμενους, της ανθρωπολογικής και σημειωτικής θεωρίας καθώς και της σχέσης μεταξύ των μεθόδων της επιτόπιας έρευνας και της εθνογραφικής περιγραφής. Εμπλούτισε το ανθρωπολογικό λεξιλόγιο με όρους σαν τη πολιτισμική οικειότητα, την κοινωνική ποιητική, τη δισημία και τον ανατρεπτικό αρχαϊσμό (το κύριο θέμα της ομιλίας του). Μεταξύ άλλων τιμών, το 2011 αναδείχτηκε Επίτιμος Διδάκτωρ του Πανεπιστημίου μας. Είναι και επίτιμος διδάκτωρ και του Ελεύθερου Πανεπιστημίου Βρυξελλών (2005) και του Πανεπιστημίου Κρήτης (2013). Το 2021 αναδείχθηκε επίτιμος πολίτης της Ελλάδας και λίγο αργότερα κηρύχθηκε και επίτιμος δημότης Ζωνιανών Μυλοποτάμου.

Παρασκευή 26.11 5-6μμ
To ταξίδι του βιβλίου “Γυναίκες στο κουρδικό κίνημα: Μητέρες, Συντρόφισσες, Θεές” της Χαντάν Τσαγλαγιάν συνεχίζεται.

Αυτή τη φορά συζητάμε για αυτό στην 18η Διεθνή Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης την Παρασκευή 26 Νοεμβρίου 16:00-17:00στην Αίθουσα Κόσμος (Περίπτερο 14)

Συζητούν:
Φωτεινή Τσιμπιρίδου, Fotini Tsibiridou καθηγήτρια κοινωνικής ανθρωπολογίας
Handan Çağlayan, η συγγραφέας του βιβλίου
Μαρίνα Μεϊντάνη, δημοσιογράφος, infolibre/Ασύντακτος Τύπος, μέλος Δ.Σ ΠΟΕΣΥ
Δανάη Σιώζιου, συγγραφέας

Συντονίζει η Κατερίνα Σεργίδου, Katerina Sergidou εκδόσεις Redmarks

Κυριακή 28.11 1-2μμ
Περίπτερο 13-Φιλολογικό Καφενείο
Λογοτεχνική συνάντηση με την Djaïli AMADOU AMAL, νικήτρια του 2ου Βραβείου Γκονκούρ της Ελλάδος για το μυθιστόρημά της Les Impatientes.

Ομιλήτρια-Συντονίστρια: Φωτεινή Τσιμπιρίδου, καθηγήτρια Κοινωνικής Ανθρωπολογίας στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας

Το πολυφωνικό μυθιστόρημα της Djaili Amadou Amal περιγράφει τη μοίρα της νεαρής Ramla, που αναγκάζεται να παντρευτεί τον σύζυγο της Safira, ενώ η αδερφή της Hindou, αναγκάζεται να παντρευτεί τον ξάδελφό της. Υπομονή! Αυτή είναι η μοναδική συμβουλή που ακούνε από τους δικούς τους, καθώς είναι αδιανόητο να αντιταχθείς στη θέληση του Αλλάχ. Όπως λέει η παροιμία του λαού Πελ: «Στο τέλος της υπομονής, υπάρχει ο ουρανός. Αλλά ο ουρανός μπορεί να μετατραπεί σε κόλαση. Πώς αυτές οι τρεις ανυπόμονες γυναίκες θα μπορέσουν να απελευθερωθούν; Το μυθιστόρημα της Djaili Amadou Amal σπάει τα ταμπού καταγγέλλοντας την κατάσταση των γυναικών στο Sahel και παραδίδει ένα συγκινητικό μυθιστόρημα σχετικά με το παγκόσμιο ζήτημα της βίας κατά των γυναικών).

Η Ντζαϊλί Αμαντού Αμάλ (Djaili AMADOU AMAL), συγγραφέας από το Καμερούν, αγωνίζεται ενάντια στις κοινωνικές διακρίσεις και για την βελτίωση της θέσης των γυναικών στο Σαχέλ. Το μυθιστόρημά της Les Impatientes (Βραβείο Μαθητών-τριών Λυκείου, 2020) πραγματεύεται θέματα ενδοοικογενειακής βίας στις πολυγαμικές οικογένειες. Με την ευαισθησία της συμπαρίσταται στον σκληρό αγώνα για τη χειραφέτηση των γυναικών στο Σαχέλ και, γενικότερα, στην Αφρική.

• 

•