Ερευνητικό πρόγραμμα Μεταπολεμικός μετασχηματισμός της Θεσσαλονίκης και η τύχη των εβραϊκών περιουσιών

Αγαπητές/οί φίλοι και συνάδελφοι, Η επιδημία του κορονοϊού άλλαξε εντελώς τις προτεραιότητες μας και έδειξε το πόσο ευάλωτοι είμαστε μπροστά στο αναπάντεχο. Εύχομαι να ξεπεραστεί γρήγορα αυτή η παγκόσμια επιδημία με όσο το δυνατόν γίνεται λιγότερες απώλειες σε ανθρώπινες ζωές.
Σκέφτηκα αρκετά εάν θα έπρεπε να κοινοποιήσω το newsletter και τελικά κατέληξα ότι αξίζει τον κόπο να ενημερωθείτε για το ερευνητικό πρόγραμμα “Μεταπολεμικός μετασχηματισμός της Θεσσαλονίκης και η τύχη των εβραϊκών περιουσιών”. Το πρόγραμμα  χρηματοδοτείται από την Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας (ΓΓΕΤ) και το Ελληνικό Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας (ΕΛΙΔΕΚ).
Ανέλαβα το πρόγραμμα  ως Επιστημονικός Υπεύθυνος στα τέλη Νοεμβρίου του 2019 μετά την αποχώρηση του προηγούμενου Επιστημονικού Υπευθύνου Δρ. Λεόν Σαλτιέλ. Κύριος στόχος του προγράμματος είναι μέσα από την πορεία των αλλαγών σε δύο δρόμους της Θεσσαλονίκης, την οδό Βενιζέλου (Βασιλέως Κωνσταντίνου) και την οδό Μιαούλη, να εξετάσει το τι έγινε τελικά με τις εβραϊκές περιουσίες. Παράλληλα το πρόγραμμα εξετάζει τον αντίκτυπο που είχε το Ολοκαύτωμα και η απώλεια της εβραϊκής κοινότητας στην κοινωνική, οικονομική και πολιτιστική ζωή της μεταπολεμικής Θεσσαλονίκης.
Για τις ανάγκες και τους σκοπούς του προγράμματος έχει πραγματοποιηθεί έρευνα στο αρχείο του Εβραϊκού Μουσείου Θεσσαλονίκης, στο Υποθηκοφυλακείο Θεσσαλονίκης και στο Ιστορικό Αρχείο Μακεδονίας. Λίγο πριν ξεσπάσει η επιδημία και ουσιαστικά γίνει πράξη το lockdown, έγινε έρευνα και στο αρχείο του ΟΠΑΙΕ στην Αθήνα στα κεντρικά γραφεία του ΚΙΣ. Η υποστήριξη και βοήθεια των εργαζομένων του ΚΙΣ, όπως της κ. Μπέλλα Ααρών ήταν πολύτιμη.
Αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε στην φάση της επεξεργασίας των στοιχείων και της συγγραφής άρθρων για ένα  βιβλίο που καλώς εχόντων των πραγμάτων θα εκδοθεί στο τέλος του χρόνου. Στο πλαίσιο αυτό θα αξιοποιηθεί και όλη η σχετική βιβλιογραφία και τα επιστημονικά άρθρα που έχουν κατά καιρούς εκδοθεί (Μόλχο, Ναρ, Μενεξιάδης, Μαγκλιβέρας, Δρουμπούκη, Καβάλα, Μπενβενίστε, Χεκίμογλου κ.ά) όπως και η ξένη βιβλιογραφία για την συγκριτική εξέταση στο ζήτημα των εβραϊκών περιουσιών.
Ακόμη, έχουμε υπό εξέλιξη την δημιουργία μιας ιστοσελίδας που θα παρουσιάζει το ερευνητικό πρόγραμμα και τα αποτελέσματα του. Η ιστοσελίδα (www.thessaloniki-jewishassets.gr) θα ανέβει στο διαδίκτυο όταν επιβεβαιωθεί ότι δεν υπάρχει  θέμα προσωπικών δεδομένων.
Σε κάθε περίπτωση θα είναι ιδιαίτερα χρήσιμο εάν  έχετε κάποιες παρατηρήσεις ή προτάσεις σχετικά το υπό εξέλιξη πρόγραμμα. Ειδικά για την οδό Μιαούλη δεν υπάρχει φωτογραφικό – αρχειακό υλικό και θα ήταν πολύτιμο εάν έχετε κάτι σχετικό να μας υποδείξετε.
Με φιλικούς χαιρετισμούς, ευχές για υγεία σε όλες και όλους και δύναμη για την συνέχεια
 
Ανδρέας Μπουρούτης
 
Dr. Andreas Bouroutis
Research program “Postwar transformation of Thessaloniki and the fate of the Jewish Assets”
Chair of Jewish Studies
Aristotle University of Thessaloniki
abouroutis@gmail.com
abouroutis@polsci.auth.gr